اروپا در جنگ: شش تاثیری که جنگ روی بازارهای مالی می گذارد
پس از حمله روسیه به اوکراین تنش بین غرب و روسیه به اوج خود رسیده است؛ تا جایی که اتحادیه اروپا و امریکا تحریمهای شدیدی را علیه روسیه اعمال کردند. این موضوع موجب شد تا بازارهای مالی طی 2 روز اخیر دچار التهاب شوند.
در ادامه 6 تاثیر بالقوه جنگ اوکراین و روسیه بر بازارهای مالی آورده شده است که دعوت میکنیم آنها را مطالعه کنید (در همین رابطه میتوانید اخبار جنگ روسیه و اوکراین را نیز در صفحه ویژه این تحولات پیگیری نمایید):
1.افزایش بهای انرژی
ترس از اختلال احتمالی عرضه در بازارهای نفت به دلیل جنگ در اوکراین باعث شد که قیمت نفت خام برای اولین بار از سال 2014 به بالای 100 دلار در هر بشکه و برنت نیز به 105 دلار برسد. در آن سو، قیمت گاز طبیعی انگلیس و هلند نیز در روز پنجشنبه حدود 40 تا 50 درصد افزایش یافتند. با این حال، بعد از گذشت چندین ساعت و با شروع معاملات در روز جمعه، قیمت نفت و گاز با افت همراه شدند.
در حالی که تحریمهای اعمال شده توسط اتحادیه اروپا و غرب به طور خاص جریان نفت و گاز روسیه را هدف قرار نداده است، خریداران اصلی نفت روسیه در تلاشند تا از سوی قدرتهای بزرگ غربی تضمین دریافت کنند. از طرفی بسیاری از خریداران به دنبال عقد قرارداد با کشتیهای نفتکش برای انتقال نفت از دریای سیاه به سایر نقاط هستند. (در حال حاضر دریای سیاه در خط مقدم جنگ قرار دارد و اکثر ناوهای جنگی روسیه بر روی آبهای آن شناور هستند)
روسیه دومین تولیدکننده بزرگ نفت خام جهان است و حدود 35 درصد گاز طبیعی اروپا و 50 درصد گاز طبیعی آلمان را تامین میکند.
2.ترس از تورم
افزایش شدید قیمت انرژی باعث افزایش قیمت اوراق قرضه مرتبط با تورم شد (اوراق بهاداری که پرداخت آنها مطابق با تورم افزایش می یابد).
این باعث شده است که بازده واقعی (هزینه های استقراض پس از تعدیل تورم) به شدت کاهش یابد. با این حال شاخص آیندهنگر موسوم به نقطه سر به سر (breakevens)، که نشاندهنده وضعیت بازار و تورم در آینده هستند، به شدت افزایش یافت.
اساساً، این نشان میدهد که بانکهای مرکزی ممکن است با افزایش نرخ بهره به هدف مبارزه با تورم، آهستهتر از پیشبینیهای قبلی حرکت کنند، زیرا در این صورت رشد اقتصادی نیز ضربه میخورد.
در آن سو، بازده اوراق بهادار محافظهشده با تورم خزانهداری (TIPS) که به نرخهای بهره بسیار حساس است، کاهش یافت؛ این در حالی است که قیمتهای مبتنی بر دادههای شاخص سربهسر تا 3 درصد در هفته گذشته افزایش یافتند. دادههای BofA نشان میدهد که در آلمان، که در برابر افزایش قیمت گاز اروپا آسیبپذیر است، بازده واقعی دو ساله حدود 30 واحد پایه کاهش یافت و نرخ سربهسر تا 3.7 درصد افزایش یافت.
3.بازارهای سهام: مراقب خرسها باشید
سقوط بازار در روز پنجشنبه نزدیک به یک تریلیون دلار از ارزش بازار سهام جهانی را از بین برد و افت شاخصهای اصلی را که امسال رخ داده است، سرعت بخشید. چراکه سرمایهگذاران در مورد افزایش نرخهای بانک مرکزی نگران هستند.
نزدک آمریکا که در بخش سهام فناوری بسیار قوی است، با 20 درصد کاهش قافیه را به خرسهای بازار باخت. با این حال، بازارهای ایالات متحده علیرغم همه آسیبها در بخشهای مختلف، در نهایت با افزایش قیمت بسته شدند و روز جمعه را با قیمتهای بالاتر و حجم معاملات قابل قبول آغاز کردند.
شاخص یورو استاکس (STOXX 600) نیز با افت 3.3 درصدی مواجه شد که پس از چند جلسه دوباره به میزان قبلی خود بازگشت.
در همین حال، شاخص بازارهای نوظهور 24 کشور اماسسیآی با افت 4.3 درصدی در روز پنجشنبه همراه بود؛ به طوری که اکنون با اوج یکساله خود بیش از 20 درصد فاصله گرفته است.
4.افت بازارهای روسیه
قابل پیش بینی بود که بازار سهام روسیه در روز پنجشنبه بیشترین ضربه را خواهد خورد. صرافی MOEX مسکو با افت بیش از 1000 واحدی به میزان 33 درصد سقوط کرد. شاخص اماسسیآی روسیه نیز با 38 درصد افت مواجه شد. تحلیلگران تخمین میزنند که این یکی از سه سقوط برتر بازار سهام در تمام دوران بوده است. گفتنی است که تحریمهای اعمال شده نیز میتواند ضربههای بیشتری به بازارهای روسیه وارد کنند.
5.سقوط بازارهای اوکراین
اوکراین نیز به همان شدت ضربه خورد. ارز و اوراق قرضه دولتی اوکراین در حال حاضر به شدت سقوط کرده است و سرمایهگذاران در این فکر هستند که آیا این کشور میتواند از یک نکول دولتی دیگر جلوگیری کند یا خیر؟
6.افزایش قیمت گندم و غلات
قیمت گندم به بالاترین حد خود از اواسط سال 2008 رسید، زیرا بازارها تلاش کردند عواقب ناشی از درگیری بین روسیه و اوکراین - دو بزرگترین صادرکننده جهان - را بر روی ذخایر غلات و دانه های روغنی ارزیابی کنند.
وقفه در عرضه به خارج از منطقه دریای سیاه بر قیمتها فشار وارد میکند و تورم مواد غذایی را بیشتر میکند. این در حالی است که نگرانی ها در خصوص زنجیره تامین به خاطر پاندمی کرونا همچنان بر قوت خود باقیست و به عقیه کارشناسان، تنش بین اوکراین و روسیه میتواند بر این نگرانی ها اضافه کند.
ارتش اوکراین روز پنجشنبه پس از حمله نیروهای روسی به این کشور، حمل و نقل تجاری در بنادر خود را به حالت تعلیق درآورد. روسیه پیش از این دستور داده بود دریای آزوف تا اطلاع ثانوی برای تردد کشتی های تجاری بسته شود، اما بنادر روسیه در دریای سیاه را برای کشتیرانی باز نگه داشت.